ကောင်းသော Cybersecurity အလေ့အကျင့်များ- အွန်လိုင်းတွင် လုံခြုံစွာနေပါ။
နိဒါန္း
ယနေ့ခေတ် ဒစ်ဂျစ်တယ်ခေတ်တွင်၊ သင့်ကိုယ်ရေးကိုယ်တာကာကွယ်ရန် ခြေလှမ်းများလုပ်ဆောင်ရန် ယခင်ကထက် ပိုအရေးကြီးပါသည်။ သတင်းအချက်အလက် ဆိုက်ဘာခြိမ်းခြောက်မှုများမှ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကိရိယာများ။ ကောင်းမွန်သော ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေး အလေ့အထများကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် ဒေတာဆုံးရှုံးမှု၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှုနှင့် ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ခြေကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်ပါသည်။ ဤဘလော့ဂ်ပို့စ်တွင်၊ အွန်လိုင်းဘေးကင်းစေရန် သင်ချမှတ်နိုင်သော ရိုးရှင်းသော်လည်း ထိရောက်သောဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအလေ့အထအချို့ကို ကျွန်ုပ်တို့တင်ပြပါမည်။
သင့်အချက်အလက်များကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုခွင့်ကို လျှော့ချပါ။
သင့်အချက်အလက်များကို ကာကွယ်ရာတွင် ပထမအဆင့်မှာ သင့်စက်ပစ္စည်းများသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ကို လျှော့ချရန်ဖြစ်သည်။ မိသားစုဝင်များ သို့မဟုတ် လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များကဲ့သို့ သင့်စက်ပစ္စည်းများသို့ ကိုယ်ထိလက်ရောက်ဝင်ရောက်နိုင်သူများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ရန် လွယ်ကူသော်လည်း၊ အဝေးမှဝင်ရောက်ခွင့်ရရှိနိုင်သူများကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ခြင်းသည် ရိုးရှင်းသည်မဟုတ်ပါ။ သို့သော် အောက်ပါအလေ့အကျင့်များကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် အန္တရာယ်ကို လျှော့ချနိုင်သည်-
စကားဝှက်လုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်ထားသည်။
စကားဝှက်များသည် အန္တရာယ်အရှိဆုံး အွန်လိုင်းကာကွယ်ရေးများထဲမှ တစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေပါသည်။ ခိုင်မာသော စကားဝှက်တစ်ခု ဖန်တီးရန်၊ စက်တစ်ခုစီအတွက် ထူးခြားပြီး ရှည်လျားသော စကားဝှက်ကို အသုံးပြုပါ။ စံချိန်စံညွှန်းနှင့်နည်းပညာဆိုင်ရာ အမျိုးသားအင်စတီကျုမှ ရိုးရှင်းသော၊ ရှည်လျားပြီး မှတ်သားနိုင်သော စကားဝှက်များ သို့မဟုတ် စကားဝှက်များကို အသုံးပြုရန် အကြံပြုထားသည်။ ထို့အပြင်၊ အားနည်းသော သို့မဟုတ် ထပ်ခါတလဲလဲ စကားဝှက်များကို ရှာဖွေဖော်ထုတ်နေစဉ်တွင် အကောင့်များနှင့် စကားဝှက်များစွာကို စီမံခန့်ခွဲနိုင်သည့် စကားဝှက်မန်နေဂျာကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားပါ။
two-factor authentication
ရနိုင်လျှင် two-factor authentication ကို အမြဲသုံးပါ။ ဤဝင်ရောက်ခွင့်ကို ခွင့်ပြုသည့်နည်းလမ်းသည် အောက်ပါ အမျိုးအစားသုံးမျိုးထဲမှ နှစ်ခု လိုအပ်သည်- သင်သိသောအရာ၊ သင့်တွင်ရှိသောအရာ သို့မဟုတ် သင်ဖြစ်သောအရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တည်ရှိမှုကို လိုအပ်ခြင်းဖြင့်၊ two-factor authentication သည် သင့်စက်ပစ္စည်းကို အပေးအယူလုပ်ရန် ခြိမ်းခြောက်မှုသရုပ်ဆောင်အတွက် ပိုမိုခက်ခဲစေသည်။
လုံခြုံရေးမေးခွန်းများကို စနစ်တကျအသုံးပြုခြင်း။
စကားဝှက်တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော လုံခြုံရေးမေးခွန်းများကို သတ်မှတ်ရန် သင့်အား တောင်းဆိုသော အကောင့်များအတွက်၊ သင်တစ်ဦးတည်းသာ သိနိုင်သော ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်ကို အသုံးပြုပါ။ သင်၏ ဆိုရှယ်မီဒီယာ သို့မဟုတ် သင့်အကြောင်းလူတိုင်းသိသည့် အချက်အလက်များကို သင့်လူမှုကွန်ရက်မီဒီယာတွင် တွေ့ရှိနိုင်သည့် အဖြေများသည် တစ်စုံတစ်ဦးအတွက် သင့်စကားဝှက်ကို ခန့်မှန်းရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။
စက်တစ်ခုအတွက် အသုံးပြုသူတစ်ဦးစီအတွက် သီးသန့်အကောင့်များ ဖန်တီးပါ။
အသုံးပြုသူတိုင်း လိုအပ်သော ဝင်ရောက်ခွင့်နှင့် ခွင့်ပြုချက်များကိုသာ ခွင့်ပြုသည့် အကောင့်တစ်ခုစီကို စနစ်ထည့်သွင်းပါ။ နေ့စဥ်အသုံးပြုသည့်အကောင့်များကို စီမံခန့်ခွဲပိုင်ခွင့်များ ပေးအပ်ရန် လိုအပ်သောအခါတွင် ယာယီသာ ပြုလုပ်ပါ။ ဤသတိထားမှုသည် လျော့နည်းစေသည်။ သက်ရောက်မှု ကလစ်နှိပ်ခြင်းကဲ့သို့သော ညံ့ဖျင်းသောရွေးချယ်မှုများ phishing အီးမေးလ် သို့မဟုတ် အန္တရာယ်ရှိသော ဝဘ်ဆိုက်သို့ ဝင်ကြည့်ပါ။
လုံခြုံသောကွန်ရက်များကို ရွေးချယ်ခြင်း။
သင့်အိမ်ဝန်ဆောင်မှု သို့မဟုတ် သင့်ကြိုးမဲ့ဝန်ဆောင်မှုပေးသူမှတစ်ဆင့် LTE ချိတ်ဆက်မှုကဲ့သို့သော သင်ယုံကြည်ရသော အင်တာနက်ချိတ်ဆက်မှုများကို အသုံးပြုပါ။ အများသူငှာ ကွန်ရက်များသည် လုံခြုံမှုမရှိသောကြောင့် အခြားသူများ သင့်ဒေတာကို ဝင်ရောက်ရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။ ဖွင့်ထားသော ကွန်ရက်များသို့ ချိတ်ဆက်ရန် ရွေးချယ်ပါက၊ သင့်စက်ပစ္စည်းပေါ်ရှိ ဗိုင်းရပ်စ်နှင့် firewall ဆော့ဖ်ဝဲကို အသုံးပြုရန် စဉ်းစားပါ။ သင့်မိုဘိုင်းဒေတာကို လုံခြုံစေမည့် အခြားနည်းလမ်းမှာ သင်သည် အများသူငှာ Wi-Fi နှင့် ချိတ်ဆက်ထားစဉ်တွင် အင်တာနက်ကို လုံခြုံစွာချိတ်ဆက်နိုင်စေရန်နှင့် သင်၏လဲလှယ်မှုများကို လျှို့ဝှက်ထားပေးသည့် virtual private network (VPN) ကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့်ဖြစ်သည်။
ဆော့ဖ်ဝဲလ်ကို ခေတ်မီအောင် ထိန်းသိမ်းခြင်း။
ထုတ်လုပ်သူသည် ၎င်းတို့၏ထုတ်ကုန်များတွင် အားနည်းချက်များကို ရှာဖွေတွေ့ရှိသောကြောင့် အပ်ဒိတ်များကို ထုတ်ပြန်သည်။ ကွန်ပျူတာများ၊ ဖုန်းများ၊ တက်ဘလက်များနှင့် အခြားစမတ်စက်ပစ္စည်းများအပါအဝင် သင်၏ကိုယ်ပိုင် အီလက်ထရွန်နစ်စက်ပစ္စည်းဆော့ဖ်ဝဲအားလုံးကို လက်ရှိထိန်းသိမ်းထားပါ။ အလိုအလျောက်အပ်ဒိတ်များသည် စက်အများစုအတွက် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်၊ သို့သော် အချို့သောစက်ပစ္စည်းများကို ကိုယ်တိုင်မွမ်းမံပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်နိုင်သည်။ ထုတ်လုပ်သူ ဝဘ်ဆိုက်များနှင့် Google Play သို့မဟုတ် iTunes ကဲ့သို့ တပ်ဆင်ထားသော အပလီကေးရှင်းစတိုးဆိုင်များမှ အပ်ဒိတ်များကိုသာ အသုံးပြုပါ။ ပြင်ပဆိုက်များနှင့် အပလီကေးရှင်းများသည် ယုံကြည်စိတ်ချရခြင်းမရှိသည့်အပြင် ရောဂါပိုးကူးစက်ခံထားရသည့် စက်ပစ္စည်းကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။
ချိတ်ဆက်ထားသော စက်များအတွက် စျေးဝယ်ခြင်း။
ချိတ်ဆက်ထားသော စက်ပစ္စည်းအသစ်များအတွက် ဈေးဝယ်သည့်အခါ ပုံမှန်ပံ့ပိုးမှုအပ်ဒိတ်များ ပေးဆောင်ရာတွင် အမှတ်တံဆိပ်၏ လိုက်လျောညီထွေရှိမှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါ။ ဖြားယောင်းသောအီးမေးလ်များသည် ပျမ်းမျှအသုံးပြုသူအတွက် လက်ရှိတွင် အဖြစ်များဆုံးအန္တရာယ်များထဲမှတစ်ခုဖြစ်သောကြောင့် မမျှော်လင့်ထားသောအီးမေးလ်များကို သံသယရှိပါ။ ဖြားယောင်းသောအီးမေးလ်များ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ သင့်အကြောင်းအချက်အလက်များရရှိရန်၊ သင့်ထံမှငွေခိုးယူရန် သို့မဟုတ် သင့်စက်ပစ္စည်းပေါ်တွင် malware ထည့်သွင်းရန်ဖြစ်သည်။
ကောက်ချက်
နိဂုံးချုပ်အားဖြင့်၊ ဤကောင်းမွန်သော ဆိုက်ဘာလုံခြုံရေးအလေ့အထကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် သင်၏ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ သင့်အချက်အလက်များ ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ပျက်စီးယိုယွင်းခြင်း သို့မဟုတ် ဝင်ရောက်နိုင်သည့် အခွင့်အလမ်းများကို သိသိသာသာ လျှော့ချနိုင်သည်။ အွန်လိုင်းရှိသည့်အခါ အမြဲသတိထားရန်နှင့် သင့်စက်ပစ္စည်းများနှင့် ဆော့ဖ်ဝဲလ်များကို ခေတ်မီနေစေရန် မမေ့ပါနှင့်။ ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် သင်သည် အွန်လိုင်းတွင် လုံခြုံစွာနေနိုင်ပြီး သင်၏ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအချက်အလက်များကို ကာကွယ်နိုင်ပါသည်။
